موقعیت جغرافیایی روستای دژن
" دژن " یعنی دژ و قلعه . و با دیدن آن در می یابی که واقعا چه اسم بامسمّایی.
گفتیم که روستا در دو محله بنّا شده است . در محله ی شمالی آن خانه ها به شکل پلکانی و روی هم ساخته شده اند ،که به خاطر موقعیت آن است . امّا در محله ی جنوبی ساختار خانه معمولی ودر کنار یکدیگر بنّا شده اند ، و چون محله ای جدید است ، کوچه ها تقریبا ماشین رو هستند واین از مزیتهای این محله محسوب می شود ، اما در مقابل زمستان های سردی دارند و تردد در آن در زمستان های پر بارش مشکل است . که در گذشته به خاطر این مشکل ، کسی در آن جا خانه نمی ساخت . اما با زیاد شدن جمعیّت ، و جوابگو نبودن محله ی قدیمی
برای مردم ، محله جدید چند سالی است که رشدی قارچی شکل کرده و می کند و الان که سال 92 شمسی
می باشد تقریبا جمعیّت هر دو محله برابر است .
لازم به ذکر است که علل اصلی بنای این روستا در موقعیت ذکر شده ، یکی دور از دسترس دزد و راهزن بودن و
دیگری وجود چشمه های آب در درّه واقع در میان روستا ، که شریان حیاتی آن محسوب می شوند . وچه زیبا گفته اند: که هر جا آب هست آبادی هست .
آب چند تا چشمه ، علاوه بر تامین آب آشامیدنی مردم ، مازاد آن نیز برای آبیاری باغ های شرق روستا ، استفاده می شود . که البته این باغها نمای زیبایی به روستا بخشیده است .
پوشش گیاهی اطراف روستا درختانی چون : زالزالک، بلوط ، بادام وحشی ، آلبالوی وحشی ، ون ، گلابی کوهی،
و... می باشد . در روستا هر فصلی زیبایی خاص خود را دارد : بهار ، با سرسبزی و رویش گلهای رنگارنگ و نغمه ی سینه زرد ها و شر شر دلنشین آب از میان درّه ها و تابستان با زرّین کردن گندم زارها و علفها و بوی مطبوع میوه های باغی مانند هلو - انجیر - انگور - انار و ... پاییز هم با ایجاد تنوّع رنگ در برگ درختان ، از زرد و اخرایی و آتشین و غیره جذابیّتی خاص به طبیعت روستا می بخشد . اما زمستان که می رسد ابتدا قلّه ی دژن
عمامه ی سفیدی به سر می بندد ، وبه تدریج برف پایین و پایین تر می آید و کل طبیعت روستا را می پوشاند ، و
اختلاف رنگ ازمیان رفته و یک رنگی جایگزین می شود . که این هم یک رنگ بودن را به ما یاد آور می شود .
تمام این توصیفات مشتی است از خروارها زیبایی که در این نقطه از کردستان زیبا نهفته است .
از تمام دوستان و عزیزان طرفدار طبیعت و زیبایی دعوت می شود ، تشریف بیاورید واز نزدیک از آن لذّت ببرید . در خدمت همه ی عزیزان هستیم .
امکانات روستا
روستا از امکاناتی چون : جاده ی شوسه - آب آشامیدنی مناسب - شبکه فاضلاب کشی - تلفن ثابت - برق - دکل تلویزیونی - خانه بهداشت - مدرسه ابتدایی و راهنمایی - کتاب خانه فرهنگی - طرح هادی - و اخیرا گاز برخوردار است . که البته بعضی از آنها با همکاری و همیاری مردم دایر شده است .
علاوه بر اینها مسجد نو بنیادی دارد که تماما به همت و تلاش مردم ودر طی یک سال بنا شده است . که گواه و دلیلی روشن بر اتحاد و همکاری میان مردم روستاست .
وضعیت شغل مردم و کشاورزی
به دلیل موقعیت روستا و قرار گرفتن در میان کوه ها و درّه ها ، از داشتن زمین های مرغوب کشاورزی بی بهره است . امّا با تلاش و پشتکار ، مردم کرت هایی در حاشیه ی این دره ها درست کرده و باغ ها و باغچه های در حدود نیم هکتاری ایجاد کرده اند ،که میان سالان و سالخوردگان روستا در آنها مشغول به کارند واز این راه امرار معاش می کنند . اما به تازگی پا را قدمی فرا تر گذاشته ودر حاشیه ی رود سیروان ، با گرفتن پروانه بهره برداری
از آب این رود ، باغ هایی درست شده که در مقایسه با باغ های قدیمی ، بزرگتر و با درآمد تر هستند . و محصولات صیفی و باغی از جمله : توت فرنگی فلفل و لوبیا سبز و انار - هلو - به - وغیره انجام می آورند .
لازم به ذکر است که تنها شاید نزدیک به 40درصد از مردم مشغول این کار هستند و مابقی آنها که بیشتر جوانان هستند در شهرهای مختلف ایران مشغول کارگری و کارهای ساختمانی هستند .
در کل از نظر وضعیت اقتصادی در حد متوسط وبالاتر هستند که این هم به خاطر جدیّت و تلاش مردم روستا می باشد ، چون همیشه اورامی ها از نظر پر کاری و فعالیّت زبانزد خاص و عام هستند .
وضعیت تحصیلی
از نظر تحصیل و ادامه تحصیل جوانان وضعیّت قدری اسف بار و نگران کننده است . واین هم ناشی از چند دلیل می باشد : اول - نداشتن الگو و نمونه ای برای ادامه تحصیل جوانان ، که خود ناشی از این می باشد که روستا
دیر از نعمت معلم و مدرسه برخوردار شده است.
دوم : حمایت نکردن خانواده ها از بچه برای ادامه تحصیل آنها ، که شاید به خاطر بار مالی آن و عدم اعتماد به بچه ها به اینکه بتوانند در شهر ها ادامه تحصیل بدهند .
سوم : اینکه مردم به این دید به تحصیل نگاه می کنند که درس خواندن برای پولدار ها خوب است ، که هزینه کنند
چون دیر نتیجه می دهد . بنابر این مردم شغلی را می پسندند که زود به بار نشیند وآن هم گارگری و کار کشاورزی است . که البته قضاوت کردن در این زمینه مقداری مشکل است ، چون قدما گفته اند " چون ما شوی
بدانی "
باذکر این معایب و مشکلات البته نور امیدی همیشه جایی پیدا می شود ،که به حمد الله با رشد علم و تکنولوژی
ونیاز نسل جوان به آن،بارقه ایاز امید ایجاد شده، که این نسل به ادامه تحصیل رغبت خوبی پیدا کرده وحتی تا مقطع دکتری درس می خوانند . که جای بسی افتخار است . اما در زمینه ادامه تحصیل دختران هنوز طلسم ضعیفه بودن آنها شکسته نشده ، که امید است این دید روزی عوض شده و این طلسم نیز شکسته شود .
قدمت روستا
تاریخ دقیق بنای روستا مشخص نیست اما از روی شواهد و قراین از جمله قبرستان های اطراف روستا بر می آید
که قدمت آن به دوره قبل از اسلام بر میگردد .
جاهای تفریحی و دیدنی
تمام طبیعت روستا در فصل بهار زیبا و دیدنی است اما چند جایی دیدنی ترند : آویسر - ترخان آباد پیر حاج . که البته در سال های اخیر به علت کم آبی از رونق آنها مقداری کاسته شده است . مردم روستا تا سال 1356 در تابستان به ییلاق خوش آب و هوای ترخان آباد کوچ می کردند ، اما از آن سال به بعد با کم شدن دامهایشان و بر خورداری از آب لوله کشی ،این سنت دیرین را ترک و یکجا نشین شده اند .
بزرگان روستا
روستا از قدیم الایام جای عارفان و عاشقان عرفان و معرفت بوده است . وطالبان علوم دینی از اطراف برای طلب علم به این روستا آمده اند ،واز محضر بزرگانی چون : فخرالعلما - شیخ مسعود و شیخ عماد ودیگر بزرگان کسب فیض کرده اند . که امید است راه شان سبز و پر رهرو بادا . انشاالله
جمعیّت و خانوارهای روستا
جمعیت کنونی روستا ، یعنی تا سال 92 حدود 700 نفر می باشد . و تعداد خانوار های این روستا 170 می باشد
که در سال های اخیر به خاطر ازدواج جوانان و عدم مهاجرت شان به شهر ها رشد زیادی کرده است . و جای بسی خوشحالی استد که جوانا با ساخت خانه های نو ساز رونقی به بافت قدیمی روستا داده اند .
رحمـــــــــان مردوخــــــــــــــــــــــی
این وبلاگ شخصی بوده و صرفا برای معرفی روستای دژن وارائه مطالب و نکته های ادبی به هموطنان عزیز راه اندازی شده است . به این امید که مثمر ثمر واقع شود . رحمان مردوخی